Đền Voi 3 đầu

Tôi thích Bangkok, thích sự đa dạng, thích sự tự do và cũng thích phong cách phục vụ rất chuyên nghiệp của người Thái, tôi nhớ hình ảnh nhân viên quỳ phục xuống để mời khách dùng tí trà, ăn tí bánh, một phần là văn hoá, một phần tỏ sự tôn trọng với khách, điều này chắc bên mình cần phải học hoài, học mãi. Đi “sky train” tôi vẫn hay để ý đến những người đứng quanh mình – một nhóm học sinh thời thượng, vài cô làm văn phòng ăn bận đúng cách, đôi khi là bà mẹ với đứa con có phần lam lũ, rồi cách họ nói chuyện…có một sự cách biệt rất rỏ ràng! Một xã hội đa dạng, muôn màu nhưng vẫn giữ được ít nhiều lể giáo nhất là trong cách chào của họ!

Đến Bangkok hoài, nhiều khi tôi cũng không biết đi đâu, vô tình nghe về một đền thờ hay đúng hơn là viện bảo tàng, Bảo tàng Erawan, tôi tò mò…à thì ra Đền Voi 3 đầu vì ngay trên đỉnh đền có nguyên một tượng Voi khổng lồ có 3 đầu, một hình ảnh trong đạo Hindu. Voi được coi như một linh thú, tượng trưng cho sự thông thái, may mắn…

Đền Voi 3 đầu nằm sát ngoại ô Bangkok, không xa lắm, dể dàng đi đến bằng sky train, thêm vài phút taxi hoặc tuk tuk là tới. Từ xa có thể đã thấy tượng Voi 3 đầu hiện ra sừng sững trên bầu trời! Riêng ông Voi không đã cao gần 30 mét, nặng hơn hai trăm tấn!

Thế là một sáng đẹp trời, thật ra cũng không đẹp gì lắm, thời tiết Bangkok ít khi nào đẹp, tôi đi đến bến áp cuối, Chang Erawan, trên tuyến Sukhumvit, xong đón tuk-tuk đi tiếp, có điều không phải tài xế nào cũng hiểu hai từ “Museum Erawan”, nên tốt nhất cho họ xem hình là vui vẻ cả nhà! Đền thờ thật ra chỉ mới được xây dựng sau này, hoàn tất cách đây mười mấy năm, do một triệu phú người Thái gốc Hoa, Khun Lek, ông cũng là chủ của hai công trình nổi tiếng khác mang đậm văn hoá truyền thống Thái Lan – công viên bảo tàng Ancient Siam ở tỉnh Samutprakan và Sanctuary of Truth ở Pattaya.

Lúc tôi đến không đông khách viếng, đến trưa lượng khách cũng không hơn bao nhiêu! Loay hoay một hồi phía bên ngoài, nhìn cách người Thái cúng dường, xin quẻ, xong tôi mới bước vào trong đền! Ấn tượng đầu tiên của tôi là …choáng ngợp, cầu thang chính toạ ngay giữa đền, uốn lượn như rồng bay lên đáp xuống, rồi cách trang trí bên trong, những bức tượng dọc theo cầu thang như đưa ta vào một thế giới thần tiên!

Bên trong đền được chia ra làm 3 thế giới tồn tại song song – tầng hầm tượng trưng cho “underworld”, thế giới ngầm, tầng giữa tượng trưng cho nhân gian “thế giới loài người” và tầng thượng – biểu tượng của “thiên đàng”, là một vũ trụ bao la! Mỗi tầng đều có những hình ảnh tượng trưng, phong cách trang trí theo cách rất riêng của ông chủ Khun Lek!

Ngay từ thế giới ngầm “underworld” với những hình ảnh điêu khắc những sự tích gắn liền với thế giới này, những vị ác thần hay thần rắn Naga trong tích Hindu, cùng những bộ sưu tập gốm sứ cổ xưa từ thời nhà Minh của ông chủ dày công sưu tầm, và cũng từ đây có 4 trụ đồng đen cao lên tới đỉnh của toà tháp, đỡ cho bệ của Voi 3 đầu ngay trên nóc đền! Bốn cột tượng trưng cho 4 tôn giáo khác nhau : Phật giáo, đạo Hindu, đạo Chúa và Đại thừa (một trong hai nhánh lớn của đạp Phật). Trên mỗi trụ được điêu khắc những sự tích gắn liền của từng đạo giáo.

Từ thế giới ngầm lên thế giới loài người là chiếc cầu rồng tuyệt đẹp uốn lượn, đầu rồng trổ ra từ hai cửa, thân rồng được trang trí bằng những mảnh sứ, gốm sứ hết sức công phu và giàu tính sáng tạo theo phong cách mosaic và nếu nhìn lên cao là vòm trời với 4 màu tượng trưng trắng, vàng, đỏ, xanh, tương ứng với Phong, Thổ, Hoả và Thuỷ!

Sau một hồi uốn lượn theo mình rồng, xem ngắm các vị thần thơ ca…từ trong tích truyện xưa mà tôi hồi bé đã có lần đọc, những vị thần từ tích Hindu, tôi quyết định đi vào vũ trụ, mà nghe đâu là nằm bên trong bụng của tượng Voi 3 đầu trên đỉnh đền! Đường đi lên vũ trụ khá gần, bằng thang máy hay cầu thang bộ…

Lên tới vũ trụ, tôi nhẹ nhàng ngồi xuống, im lặng theo dõi những hoạt động xung quanh. Có người ngồi khấn vái hay chia sẽ gì đó với các vị tinh tú trên bầu trời, hay với những vị Phật đứng lặng yên bên tường, có người háo hức ngửa cổ đếm những vị sao trên dãi Ngân hà, cũng có những kẻ tò mò như tôi, chăm chú nhìn từng góc trưng bày trên cõi được coi là Vĩnh Hằng này!

Ở trên vũ trụ một hồi lâu, nhìn ngắm không gian xanh trong bụng Thần Voi 3 đầu, tôi quyết định quay lại giới Nhân gian, vì đã đến giờ ăn trưa! Sau bữa trưa thuần Thái, tôi thực tình không biết sẽ làm gì thế là quyết định đi một vòng khu vườn quanh đền! Khu vườn đầy tượng Voi, đầy những linh thú trong các truyền thuyết tôn giáo, nhưng…có vẻ vườn không được chăm chút cho lắm, nên có phần xuống sắc, các tượng để ngoài trời khó bền vững với thời gian…

Nếu hỏi tôi có thích đền 3 Voi 3 đầu này không, nếu thuần về mặt tôn giáo thì chắc không vì nhà tôi chỉ thờ ông bà, về mặt bảo tàng cũng khó trả lời vì vẫn thiếu nhiều thứ, về mặt “nghệ thuật” tôi nghĩ do một phần Khun Lek mất trước khi công trình ra đời, một phần có những lý do về tài chính nên vẫn chưa đạt! Nhưng về mặt “quái quái” thì tôi công nhận là có, điều mà dân Thái vẫn hay nói về ông triệu phú này!

Tôi quay lại Bangkok trong cái nóng quen thuộc của mùa hè…trong đầu có những suy nghĩ về công trình này, ở Thái có khá nhiều dự án nhằm bảo tồn văn hoá truyền thống của Thái, cách đây khá lâu tôi có đến một công trình, không biết cung điện hay chùa, rất quy mô tuy còn đang xây dang dở…và sực nhớ đến công trình mới đây ngoài Phú Quốc mang hình dáng xa lạ đâu đó tận bên trời Âu hay một Paris trên đỉnh Bà Nà…

Tôi kết thúc post ngày hôm nay bằng lời tâm sự của Khun Lek, ông có những suy nghĩ theo cách riêng của mình về khoa học và nghệ thuật!

“Tôi thực sự tin rằng đạo đức của con người trên thế giới ngày càng xấu đi. Và đồng thời tôi cũng không phủ nhận sự tiến bộ của khoa học là vô cùng quý giá đối với nhân loại, không thể so sánh được trong bất kỳ thời đại nào. Chúng tôi, những người Châu Á, tin rằng những cách tiếp cận của khoa học có thể mang lại kiến ​​thức cho con người. Nhưng nó không thể nâng cao tinh thần của con người. Nó chỉ mở đường cho những người theo chủ nghĩa duy vật trong việc tìm kiếm hạnh phúc của thế gian…”

Ông đánh giá cao vào những thành tựu khoa học nhưng lòng yêu nghệ thuật của ông mạnh mẽ hơn, ông tin vào nghệ thuật, vào sức mạnh của nó, vượt cả những ranh giới của thời gian và ngay cả trong con người…tiếc là tôi chưa có dịp thăm hai công trình khác của ông!