Mùa Giáng Sinh lại đến, đâu đó trong thành phố tôi thấy bắt đầu trang trí chuẩn bị những ngày lể cuối năm. Năm nay không biết nhộn nhịp được bao nhiêu, dư âm nặng nề của những tháng ngày giãn cách, những mất mát, và dịch vẫn còn đó. Giờ đây ngày nào cũng mong các ca nhiễm xuống dưới ba con số mà vẫn chưa được!
Chắc đến lúc phải để những lo âu khắc khoải đó qua một bên, nhớ về những mùa Giáng Sinh ấm áp trong cái lạnh đầu Đông, những chiếc bánh kem khúc cây ngọt ngào, những trái châu đủ sắc màu lung linh trên cành thông xanh…nhớ cả túi quà của ông già Noel mà tôi chưa một lần được cho!
Thật ra Sài Gòn có bao giờ lạnh, vậy mà mấy hôm này nhiệt độ về khuya xuống dưới 20, không biết được bao lâu. Chỉ một tí lạnh đủ làm tôi nhớ đến mùa Đông giá buốt, nhớ phong tục ngày đầu tuyết rơi – the first snow mà bọn con nít đứa nào cũng hớn hở chạy ra ngoài la hét! Nhớ cái cảm giác ngỡ ngàng khi qua một đêm cánh đồng xấu xí nơi cửa sổ phòng tôi nhìn ra – phủ một màu trắng xoá!
Trong ánh đèn đường vàng heo hắt, trời Đông chậm sáng, ai cũng bước vội, những bông tuyết vẫn rơi nhè nhẹ, vừa múa vừa rơi, vừa quay vòng nếu có luồng gió nào vô tình đi qua. Tôi chưa bao giờ làm được một thằng người Tuyết ra hồn, tay cứ tê cóng, thậm chí việc vo tuyết quăng vào nhau của một thời nghịch ngợm cũng chỉ được một lúc!
Tôi thích mấy chợ Noel, mỗi nơi mỗi kiểu, dạo sau này do tình hình an ninh rồi dịch bệnh nên ít nhiều không còn nhộn nhịp như xưa! Năm 2015, nếu ai còn nhớ vụ khủng bố kinh hoàng ở nhà hát Bataclan tại Paris, lúc đó tôi đang ở Barcelona, tinh thần rối bời, vì sáng đó phải ra ga quay về lại Paris, mà trên đài lại thông báo việc đóng cửa biên giới!
Sáng đó tôi ra ga khá sớm, ai cũng xếp hàng dài, mọi hành lý đều được scan, kiểm tra passport, chuyện xưa nay hiếm có khi đi tàu. Trước khi vào Pháp, lính tuần tra liên tục! Ngày hôm sau tôi có ghé lại nơi thảm sát…nhìn hình ảnh những nạn nhân, những lời tưởng niệm mà nặng trĩu cả lòng!
Từ sau vụ khủng bố, các chợ Giáng Sinh có phần đìu hiu, khu chợ Giáng Sinh nổi tiếng lâu đời nhất Châu Âu ở Strasbourg cũng bị ảnh hưởng. Nhiều khu không được phép hoạt động, chợ cũng vắng! Lính đi tuần khắp nơi, nên nhiều khi cũng làm không khí lể hội chùn xuống phần nào!
Trong cái lạnh mùa Đông, đi bộ lại là cái thú vui tôi yêu thích, thích đi vòng quanh chợ, xem có gì hay, lạ mắt và dĩ nhiên có gì ngon miệng. Tôi nhớ món bánh mỳ kẹp thịt heo rừng nướng, không biết vì lạnh, vì đi bộ lâu rồi đói mà lần nào ra ăn cũng thấy ngon, ngon kinh khủng, bánh mỳ ngon, giòn rụm, thịt thơm phức, với tí bơ tí rau tươi! Tôi gặp luôn cả bạn cùng lớp…ai cũng làm một ổ!
Nói đến Giáng Sinh tôi lại nhớ đến mấy window display, khung kính trưng bày ở các trung tâm mua sắm. Ở Việt Nam mình chưa chú trọng đến nhiều nhưng ở một số nước, nhất là các trung tâm mua sắm lớn, họ đầu tư rất kỹ, ý tưởng sao cho lạ, bắt mắt, thu hút các thượng đế lớn nhỏ. Nói đến đây tôi nhớ đến cuộc thi ở Nhật trên truyền hình “TV Champion”. Rất lạ, rất hay, không biết chương trình đó có còn không!
Giáng Sinh không thể nào không có cây Noël. Tôi nhớ lúc còn làm cho một công ty Phần Lan, đang ở Singapore, tôi mua luôn một cây thông thật đẹp, nhờ cửa hàng giao qua khách sạn vì không xách nỗi. Sau đó rảnh lúc nào thì chạy ra cửa hàng lựa đủ đồ trang trí…Cây thông và mớ đồ trang trí đó lưu lạc từ nhà này sang nhà khác, vô tận văn phòng làm ấm không khí lể hội bao nhiêu năm giờ không còn!
Có thời tôi như bị mấy quả châu ám, thấy đẹp là muốn mua, đến nổi sau này không còn cây Noël ở nhà mà vẫn mua! Nhớ lại lần ở Salzburg (Áo), họ làm quả châu bằng vỏ trứng gà, đẹp vô cùng, đứng xem mà không dám cầm lên, nó mỏng manh làm sao! May sao, tôi biết không cách nào nhét chúng vào va-li nên cuối cùng nhẹ nhàng tay không bước ra, dù có tiếc thầm trong bụng!
Nói đến Noël phải nói đến những bữa tiệc “réveillon” quá nữa khuya. Xưa dân Sài Gòn hay hỏi mày ăn “réveillon” ở đâu? Nhà tao làm “réveillon” mày ghé qua chơi… “Réveillon” thường bắt đầu khá muộn và kéo dài thâu đêm suốt sáng. Giờ từ này ít người nhớ và chắc đã được thay bằng nhiều từ khác!
Nói đến tiệc tùng tôi lại nhớ cách đây hơn 20 năm, tôi và vài người bạn xếp hàng dài cả tiếng trong cái lạnh mùa Đông, để vào nhà hàng “Relais de l’entrecôte”, gần Porte Maillot, nổi tiếng với món bò cùng sốt bơ gia truyền. Không cho đặt trước, khách đến phải xếp hàng, hàng dài đến nổi, cứ mỗi lần có người ăn xong ra là thiên hạ chờ ở ngoài phấn khích reo hò, vì biết sắp tới phiên mình.
Qua bao nhiêu năm nhà hàng này vẫn đông. Và các thế hệ trong gia đình vẫn trung thành với những món trên thực đơn. Vẫn món khai vị là sà lách với hạt óc chó, và tất nhiên một món chính độc nhất là món bò với nước sốt bơ “gia truyền” từ thời ông Paul Gineste de Saurs vào những năm đầu 1960s.
Tôi nhớ mãi bữa tiệc đêm đó, một phần đi với hai người bạn, một cặp đôi thì đúng hơn, một phần quá đói! Cặp đôi đều rất nổi tiếng ở Việt Nam, người kinh doanh, người trong showbiz. Tưởng chừng họ sẽ song hành cùng nhau lâu, nhưng số phận lại có khúc cua thật gắt và đưa họ vào những ngã rẽ bây giờ thật khác nhau.
Nói đến ăn uống tiệc tùng không thể nào không nhắc đến bánh khúc cây (bûche de Noël) đặc biệt trong mùa Giáng Sinh. Tôi không biết có từ bao giờ nhưng đoán chắc từ rất rất lâu. Thật ra từ “bûche de Noël” gắn liền với những phong tục tôn giáo ở Châu Âu từ thời Trung cổ, còn bánh khúc cây chỉ mới sau này từ cuối thế kỷ 19!
Ở Pháp, nhiều món bánh có lý lịch riêng, ví dụ như ai làm ra bánh đó đầu tiên, ở đâu, tại sao có tên như vậy…nhưng với “bûche de Noël” vẫn còn nhiều nghi vấn! Xuất hiện lần đầu vào cuối thế kỷ 19, theo thời gian, bûche de Noël vẫn giữ nguyên dạng khúc cây, dù nhiều lúc nhìn cũng không giống lắm!
Năm nay, sau một thời gian ngồi không trong mấy tháng giãn cách, tôi quyết định mình sẽ làm bánh khúc cây cho vài người bạn “order”. Hy vọng lúc đó nếu không quá bận tay sẽ chụp hình và chia sẽ với mọi người!
Chúc mọi người một mùa Giáng Sinh Vui Vẻ!
Le petit renard 