Giverny cách Paris khoảng chừng 80 km về phía Tây, hướng lên Normandy. Đi xe hơi mất hơn cả tiếng vì giao thông, cho dù trên free-way nhưng quanh Paris thường xuyên kẹt. Tốt nhất đi xe lữa từ nhà ga Saint-Lazare đến ga Vernon, mất chừng hơn 40 phút, sau đó đi xe bus đến Giverny, mất thêm 10-15 phút.
Tôi thích đến Giverny vào mùa Xuân, thích ngắm những ngôi nhà dọc con đường nhỏ đầy hoa, thích la cà ở vài tiệm cà phê gần đó…nhưng thích nhất, và ai cũng thích, đó chính là thẩn thơ đi quanh khu vườn của hoạ sĩ Claude Monet.
Giverny như một ngôi làng nhỏ, chỉ với vài trăm dân cư, với những ngôi nhà kiểu đồng quê, với những con đường đầy hoa dại hai bên, với những tiệm cà phê, nhà hàng, những phòng trưng bày tranh…Đến đây vào sáng sớm, nếu có thời gian thì rảo bộ từ ga Vernon đến Giverny và nếu sợ lạc cứ thì đi dọc theo đường tàu, đoạn đường dài chừng 5 km, lang thang theo những con đường nhỏ ở Giverny thật yên bình, ngắm những ngôi nhà xưa đầy hoa ngoài hàng rào nhưng đôi khi cũng giật cả mình vì tiếng chó sủa oang tai…
Hoa dại mọc đầy ven cả đường, che luôn những bảng tin. Nghe đâu Monet đi tàu vô tình nhìn qua cửa sổ thấy ngôi làng liền quyết định chuyển về đây. Lúc đầu ông phải mướn nhà, mướn đất chung quanh, sau này khi đủ tiền, hoạ sĩ mua luôn nhà và đất, biến chúng thành ngôi vườn mà ông không ngờ, trăm năm sau, ngôi vườn ông gầy dựng năm nào lại thu hút hàng trăm ngàn khách đến viếng thăm mỗi năm từ tháng Ba cho đến cuối tháng Mười.
Từ khi hoạ sĩ chuyển về Giverny, một số bạn đến chơi vào mùa hè, rồi ở lại cả năm, đâu đó quanh nhà ông là nhà của một số hoạ sĩ khác…giờ thì không còn ai, có chăng là những phòng trưng bày ven con đường chính ở Giverny.
Dọc đường làng có khá nhiều tiệm cà phê, nhà hàng hay bán đồ lưu niệm…mùa Hè ở Pháp, nhất vào cuối tháng Sáu đầu tháng Bảy, khá nóng, nhiều khi nhiệt độ lên gần 40ºC, nên tốt nhất đi vào sáng sớm, ăn sáng trong các tiệm rồi sau đó mua vé vào thăm vườn.
Tiệm ăn mang tên Nympheas (Hoa Súng), tên một loạt tác phẩm của ông vẽ về loài hoa Súng trong suốt hai mươi năm, sau này ông lại ít tập trung vào hoa mà vào những chi tiết phản chiếu của hoa trên mặt nước!
Đôi khi bắt gặp những chiếc xe cổ, chắc của dân ở quanh làng, những cặp vợ chồng lớn tuổi, sống quen với cảnh yên bình của Giverny, như Monet, ông sống suốt 43 năm tại đây, bỏ bao nhiêu công sức cho ngôi vườn của ông, ông sưu tầm các loại cây, loại hoa trồng theo cách ông thích, cho cây mặc sức lớn tự nhiên…có bao nhiêu tiền ông đều bỏ vào khu vườn, tìm những loại cây, hoa quý hiếm về trồng.
Khu vườn lúc đầu chỉ có phần trước ngôi nhà, sau này hoạ sĩ mua thêm phần đất bên kia con đường tàu cũ và biến nó thành một trong những khu vườn đẹp nhất, thiên nhiên nhất với ao hoa Súng, với cầu gổ, với trăm kỳ hoa dị thảo…lúc đầu nghe đâu những người hàng xóm không thích lắm vì sợ các loài cây gây ô nhiễm cho nước trong ao, nhưng lúc này Monet đủ giàu đế cứ mua dần những khu đất quanh vườn…
Claude Monet có nhiều cảm hứng với văn hoá Nhật, khi sưu tầm những tấm tranh in của Nhật thời đó, ông quyết tâm làm cho được những cảnh vật như tranh, trong đó có chiếc cầu mà ai tới thăm đều muốn một lần bước qua!
Còn tiếp…
Le petit renard 